Landstorm Zelhem
Doetinchem

Doetinchem

Zoals ik al schreef bij Doesburg en Aalten, vond ik interessante informatie in artikelen over de B.V.L.-afdeling Doetinchem, dus schrijf ik hier ook wat over.

In Doetinchem hadden ze in 1919 al een afdeling van de Vrijwillige Landstorm. Op 19 september werd er in de krant een oproep gedaan voor “Buitengewone Vrijwilligers”. In Zelhem kwam de B.V.L. pas in 1927! Vanaf februari 1922 werden de vrijwilligers overal ‘Bijzonder Vrijwillige Landstorm’ genoemd. In 1923 waren er schietwedstrijden in Doetinchem en werd er geschoten op klein-model wedstrijdschijf met 10 patronen, afstand 100 meter en max. aantal punten 100. De prijzen die de mannen gewonnen hebben konden ze ophalen bij dhr. Sikking in de Boliestraat.
In 1924 werd kapitein van Ingen Schouten benoemd tot commandant van de afdeling Doetinchem van het Landstormkorps Ruurlo. Toen hoorden ze dus nog niet bij ‘De Veluwezoom’. Om de zoveel jaren werden de gewesten opnieuw ingedeeld.
Op 21 oktober 1930 werden er voor het eerst sinds jaren weer schietoefeningen in Doetinchem gehouden, daarom werd er maar in 1 klasse geschoten. Ondanks dat hebben toch 7 mannen een brevet voor scherpschutter gehaald. Dertien schutters kregen een prijs. Er waren 13 prijzen die samen een waarde hadden van 75 gulden. De prijzen waren onder andere door winkeliers bij elkaar gebracht. De prijzen zouden binnenkort op een besloten vergadering worden uitgereikt door W. van Ingen Schouten, nu commandant van het Landstormkorps ‘De Veluwezoom.’ Het probleem in Doetinchem was dat ze geen geschikte ruimte hadden om te schieten. Dus hadden ze de schietoefeningen maar op de Gemeentewerken gedaan. Ze hoopten volgend jaar op een speciale schietbaan en patronen no 1. De vraag was: Wie neemt in Doetinchem het initiatief op tot oprichting van een schietvereniging?
Op 31 oktober 1930 was dus de vergadering waarbij de prijzen uitgereikt zouden gaan worden. Er waren deze keer ook dames aanwezig. De aanwezigen zongen samen het Wilhelmus staande en heel krachtig. Ze hadden daarbij muzikale ondersteuning. De uitreiking van de prijzen was erg geestig en gezellig. Van Ingen Schouten zei dankbaar te zijn voor de medewerking van de afdeling Doetinchem, bij de aanbieding van het korpsvaandel voor ‘De Veluwezoom’. Hij was pasgeleden 60 jaar oud geworden en zou er waarschijnlijk mee gaan stoppen als commandant. De plaatselijke leider van Doetinchem heette trouwens D. Horst. Volgens een krantenartikel moesten de mensen examen doen voor de Vrijwillige Landstorm.
Op 1 oktober 1934 waren er districtsschietwedstrijden op het schietterrein op Groenendaal. Dhr. Jalink uit Apeldoorn verzorgde de administratie. De eerste prijs was een herenfiets. Er waren 70 kunst en gebruiksvoorwerpen voor de Vrije Baan en Personeele (individuele) Wedstrijden. Voor de Eere-wedstrijd hadden ze 8 eerekruisen uitgereikt.
In Doetinchem waren de vergaderingen altijd in hotel Kaak. Ook op 16 februari 1934. De voorzitter van de Landstorm was nu W. Charbo. Van Ingen Schouten was nu secretaris van de gewestelijke Landstorm. In de krant stond geschreven: “die uiterste linker groepen hebben echter tegenwoordig niet meer zoo erg de aandacht nodig, er is tegenwoordig een andere groep waarvan men niet zeker is, of ze niet t.z.t. de evolutie in een revolutie zal willen veranderen. De B.V.L. heeft voortaan te waken tegen stroomingen van uiterst links zowel als van uiterst rechts (N.S.B.): wij zullen opkomen voor den geordenden en legalen weg van ons openbare leven.” Het aantal leden van de afdeling Doetinchem was dit jaar gestegen van 90 naar 98. De kringschietwedstrijden op de Vijverberg waren erg geslaagd. Doetinchem won hiermee 8 medailles en 16 prijzen. De bedoeling was om meer aan wedstrijden mee te doen “want dan komen de dames vanzelf met een vaandel”, was de reactie van de mannen. Van Ingen Schouten was blij dat de vrouwen van de leden zoveel belangstelling toonden en aanwezig waren. Hij wees er ook op dat de regering maatregelen heeft genomen om de fascisten te weren uit de B.V.L., de burgerwachten en de ambtenarenwereld. De regering was daartoe genoodzaakt. “Want wanneer de regering volgens fascisten te zwak blijft in eenigerlei opzicht of niet al te fascistisch optreedt, dan meenen zij zelf te moeten zorgen voor orde en rust; dat is hun revolutionaire beginsel.” De fascistische propaganda in deze tijd was overal in het land erg intensief. Ook in de Achterhoek. Als je naar een bijeenkomst ging, moest je hier je naam opgeven en dan kreeg je later bezoek aan huis en werd er op je ingepraat. Op de vergadering van de B.V.L. werden vervolgens brevetten van scherpschutters uitgedeeld. Er was ook een wisselbeker in Doetinchem die beschikbaar was gesteld door de burgemeester en nu in bezit was van de leider van de afdeling: D. Horst. Nu heeft W. Roenhorst hem gewonnen en krijgt hij hem uitgereikt. Er werd ook nog een lezing gehouden over de Luchtbeschermingsdienst. Dit laatste was ook een onderdeel van de Bijzonder Vrijwillige Landstorm. Er werd een overzicht gegeven over het gebruik van gassen in de Eerste Wereld Oorlog. Voor als er weer een oorlog komt; dat je weet wat je moet doen. De militairen vonden dat ze de plicht hadden om de mensen te waarschuwen en te zeggen hoe mensen zich moesten beschermen tegen gifgassen en explosiegevaar. Tijdens de mobilisatie (dus zelfs in vredestijd) waren er bij vergissing bommen en granaten bij Goes en Veere gevallen. Verder vertelde de spreker over verstikkende, prikkelende en traangassen waarmee oorlogsvliegers werkten. Ook waren er brandbommen die niet met water te blussen waren.
De leidinggevenden van de B.V.L. hadden nog 1 probleem en dat was het volgende: “Wanneer ook het leger weer gemobiliseerd wordt, komen er altijd enkele dagen dat de openbare gebouwen en de openbare orden onvoldoende bewaakt zijn, n.l. totdat het leger helemaal gemobiliseerd is. De Minister van Defensie heeft ruim 5000 Bijzondere Vrijwilliger Landstormers gevraagd om gedurende die paar dagen (ten hoogste 10 dagen) bewakingsdiensten te verrichten, zodat het gezag gehandhaafd blijft. De spreker roept ook hier in Doetinchem kandidaten op om een contract met deze bewakingsdienst te sluiten. Getrouwde mensen krijgen daar 10 gulden voor en ongetrouwde 7,50 gulden per dag gedurende de tijd dat ze de bewakingsdienst verrichten”. Hierna hield F Jalink uit Apeldoorn nog een lezing over ‘Oranje in de historie’. Volgens hem was de traditie van de Oranjes:” Christus vóór alles!”
Jalink gebruikte ook nog een radio-gramofooninstalltie bij de lezing. Voorzitter W. Charbo gaf aan bang te zijn op een nieuwe aanslag op de democratie. “Onze koningin is de hoofdpersoon die de democratie zal blijven verdedigen,” aldus Chabo. Omdat het al half twaalf was geworden, lieten ze de lichtbeelden (filmbeelden) een volgende keer zien.

In mei 1938 staat er een grote oproep in de krant voor een Landdag van de Bijzonder Vrijwillige Landstorm in Doetinchem. Het evenement zal op vliegveld Groenendaal gehouden worden, om 14.00 uur. Behalve een vaandeldefilé zouden hier ook demonstraties van de koloniale Reserve, rijverenigingen uit het hele land, en tamboers en pijpers van de marine zijn. Als laatste nog de opvoering van een landspel. Voor de intree zijn er 3 prijzen: 0,40 cent, 0,70 cent en 1,20 cent. Het Gewestelijke Landstormkorps Veluwezoom zal o.l.v. korpscommandant res. Luit. Kolonel J.W. Buurman uit Arnhem voor de belangrijke mensen defileren. De Landdag zal geopend worden door mr. A. Baron van Heeckeren van Kell, voorzitter van de Gewestelijke Landstormcommissie.
Op 1 juni 1938 was dan eindelijk de grote Landstormdag in Doetinchem. Het defilé waar ook de Bijzonder Vrijwillige Landstorm uit Zelhem aan mee deed, was op de Markt. Nadat dit was afgelopen liep iedereen naar het terrein Groenendaal toe. Dit is waar nu het Graafschap stadion zit.

« van 2 »